Кафедра ўзбек тилига давлат тили мақоми берилиши муносабати билан 1990 йилнинг сентябрь ойида факультетлараро ўзбектили ва адабиёти кафедраси номи билан ташкил этилган, 2003 йилнинг июнь ойидан амаллий тилшунослик, ўзбек тили ва адабиёти ўқитиш методикаси кафедраси номи билан юритила бошланган, 2015 йилнинг сентябрь ойида ўзбек адабиёти тарихи ва ҳозирги ўзбек адабиёти кафердралари билан бирлаштирилиб юборилган, 2017 йилнинг январь ойида ўзбек тили ва адабиёти ўқитиш методикаси номи билан қайта тикланган. Кафедрага проф. Н.Ражабов (1990-1995), проф. И.Мирзаев (2005-2013), доцент Б.Муҳиддинова (2013-2016) раҳбарлик қилган. 2017 йилнинг январь ойидан кафедрага яна проф И.Мирзаев мудирлик қила бошлади.
Ўтгандавр мобайнида кафедра профессор-ўқитувчилари сони ортди, ўқитиладиган фанлар сони кўпайди, фаолият тури кенгайди. Айни пайтда кафедра профессор-ўқитувчилари барча факультетларнинг биринчи курс рус ва тожик гуруҳлари талабаларига “Ўзбек тили”, учинчи курс ўзбек, рус ва тожик гуруҳлари талабаларига “Терминология ва давлат тилида иш юритиш асослари”, “Ўқитувчининг нутқ маданияти”, қолган мутахассислик фанлари ва танланма курсларни филология факультетининг ўзбек филологияси йўналиши иккинчи, учинчи, тўртинчи курс талабаларига ўтиб келишмоқда. Кафедрада фанлардан тузилган ўқув дастурлари, иш режалари, технологик хариталарга таяниб, янги инновацион педагогик технологияларга асосланган ўқув қўлланмалари, дарслик, услубий қўлланма ва уларнинг электрон версияларини яратишга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Марказий нашриётларда чоп этилган “Лотин ёзувига асосланган ўзбек алифбоси ва имлоси” (Болтаев М., Тошкент, Ўқитувчи, 2003), “Ўзбек тили” (Мирзаев И., Болтаев М., Тошкент, Абдулла Қодирий номидаги халқ мероси нашриёти, 2004), “Ўқитувчининг нутқ маданияти” (Элмуродов Н., Тошкент, 2005) каби дарслик ва ўқув қулланмалари республикамиз талаба-ёшлари томонидан ўқиб-ўрганилмоқда.
Кафедра олимлари таълим ва тарбиянинг узвийлигини таъминлашга қаратилган мавзулар бўйича илмий кузатишларни амалга ошириш билан бирқаторда, филология илмининг кўплаб долзарб мавзулари устида ҳам чуқур изланишлар олиб боришмоқда. Шунингдек, кафедра аъзоларининг аксарияти ўзларининг илмий-тадқиқот ишларини “Матн лингвистикаси ва поэтикаси”, “Ўзбек тили ва адабиёти ўқитиш методикасининг долзарб масалалари” мавзулари доирасида олиб боряптилар. Бу тадқиқотларнинг натижалари факультет олимларининг ҳар йили нашр этиладиган “Тил ва адабиёт муаммолари”, кафедранинг “Ўзбек филологияси масалалари”, “Филология” сериясида чоп этиб келинаётган илмий мақолалар тўпламлари, “Сўз” илмий-амалий семинарининг материаллари ва бошқа турли илмий анжуманлар материаллари тўпламларида эълон қилиб борилмоқда. Кафедра ташаббуси билан шу йиллар ичида олтита халқаро ва республика илмий анжуманлар ўтказилди.
Кафедра қошида таржима лабораторияси фаолият кўрсатади. Профессор И.К.Мирзаевнинг бевосита ташаббуси ва саъй ҳаракатлари билан академиклар. Е.Бертельс, Ю.М.Лотман, Л.В.Шчерба, профессорлар Ф. дў Соссюр, Бодуендў Куртенэ, В.Кудрявцев, А.Богородицкий, С.Карсевский, С.Иванов, В.Гак, Л.Блумфилд, В.Ҳумболт ва бошқаларнинг илмий асарлари ўзбек тилига маҳорат билан таржимақилинди.
Кафедра қошида ўзбек тили ва адабиёти ўқитиш методикаси бўйича магистратура фаолият кўрсатади.
Кафедрада ўқитиладиган фан ўқув дастурлари
Бакалавриат таълим йўналиши ўқув режаси
Магистратура мутахассислиги ўқув режаси